Ислам принциптери боюнча айыл чарбасын каржылоо

Понедельник, 18 Сентябрь 2023 11:11

Ислам принциптери боюнча айыл чарбасын каржылоо

Ислам принциптери боюнча каржылоого карата

2022-жылдын январь айынан баштап Ысык-Көл жана Нарын облустарында сугат дыйканчылыгын өнүктүрүү Долбоорунун (мындан ары Долбоор) “Айыл чарба өндүрүшүн жана кошумча наркты жогорулатуу” В подкомпонентинин алкагында демилге ишке ашырылууда. Кыргыз Республикасынын Улуттук банкы жана Ислам өнүктүрүү банкы (мындан ары - ИӨБ) биргелешип, мамлекеттик банктардын исламдык терезелери аркылуу исламдык каржылоону камсыз кылуу.

Долбоорду координациялоо үчүн 2 координатор – ислам принциптерин жайылтуу жана жайылтуу боюнча координатор жана ислам принциптери боюнча каржылоо боюнча координатор жумушка алынган. Алар транштын исламдык принцибине ылайык бөлүштүрүлүшүнө мониторинг жүргүзүү, тематикалык семинарларды, тренингдерди, окутуу сапарларын уюштуруу, ошондой эле коомчулуктун маалымдуулугун жогорулатуу боюнча иш-чараларды (маалымдама материалдарын жарыялоо, ЖМК үчүн материалдарды даярдоо) жана башкалар боюнча иштерди жүргүзүшөт. .

В.1 «Финансы мүмкүндүгү» чакан компонентин каржылоо 2,15 миллион АКШ долларын түзөт. Долбоор айыл чарба өндүрүмдүүлүгүн максималдуу жогорулатуу, түшүм жыйноодон кийинки жоготууларды азайтуу жана кошумча наркты көбөйтүү аркылуу чакан фермерлерге артыкчылыктуу колдоо көрсөтүү максатында иштелип чыккан. Негизги бенефициарлардын арасында (каржылоо портфелинин 30%) аялдар жана жаштар түзөт.

Ислам принциптери боюнча банк операцияларын жүргүзүүгө Кыргыз Республикасынын Улуттук банкынын тиешелүү лицензиясына ээ болгон эки мамлекеттик банк – «Айыл Банк» ААК жана «РСК Банк» ААК ИӨБ тарабынан техникалык жардам көрсөтүү боюнча агенттер болуп саналат. Бул Долбоордун өзгөчөлүгү, каржылоо ислам принциптерине ылайык, мурабаха, ижара жана башка келишимдер боюнча айыл чарба ресурстарын жана жабдууларын сатып алуу үчүн агент-банктар аркылуу кардарларга берилет. Ислам каржылоосунун максаттуу тармактары болуп өсүмдүк өстүрүү, багбанчылык, мал чарбачылыгы жана айыл чарба продукциясын кайра иштетүү саналат. Каржылоонун максималдуу мөөнөтү 6 айга чейинки жеңилдетилген мезгил менен 54 айды түзөт, ийкемдүү график жана акыркы бенефициар/кардар үчүн үстөк пайыздык мааниге которсок - болжол менен 6%ды түзөт.

Каржылоонун кошумча өзгөчөлүктөрү:

каржылоо валютасы – сом;
камсыздалган каржылоо үчүн каржылоонун минималдуу суммасы 150 000 сомду түзөт;
күрөө менен каржылоонун максималдуу суммасы - 5 000 000 сом;
минималдуу каржылоо мөөнөтү - 1 айдан ашпаган жеңилдетилген мезгил менен 6 ай (бенефициардын өтүнүчү боюнча);
бенефициарды каржылоонун тартиби - банктын каржылоону берүү боюнча ички ченемдик документтерине ылайык;
бенефициар тарабынан каржылоону төлөөнүн тартиби - ай сайын, жеңилдетилген мезгилден кийин дифференцияланган/бирдей төлөмдөр аркылуу;
мөөнөтүнөн мурда төлөө - каралган каржылоону толук же жарым-жартылай мөөнөтүнөн мурда төлөөгө айыптык санкцияларсыз, комиссиялык төлөмдөрсүз же башка төлөмдөрсүз жол берилет.

2023-жылдын январь айынан баштап 8 ай аралыгында жогоруда аталган ИӨБ Долбоорунун алкагында «РСК Банк» ААКтын ислам терезеси жалпы суммасы 45 млн сомдук каржылоону камсыз кылды. «Өсүмдүк өстүрүү» категориясы боюнча жалпы суммасы 18,2 млн сомдук 30 каржылоо берилген. «Мал чарбасы» категориясы боюнча жалпы суммасы 23,9 млн сомдук 22 каржылоо берилген. ИӨБдан каржылоо алган бенефициарлардын 18,52% аялдар жана 7,41% жаштар.

Үстүбүздөгү жылдын 22-августунда «Айыл Банк» ААКсы Кыргыз Республикасынын Финансы министрлиги менен Агенттик келишимге кол койгон. «Айыл Банк» ААКтын ислам терезеси аркылуу ИӨБ аркылуу каржылоону баштоо жакынкы айларда күтүлүүдө. «РСК Банк» ААКтын филиалдык тармагы аркылуу учурда Бишкек, Нарын, Ысык-Көл жана Ош, Жалал-Абад облустарында исламдык каржылоону алууга болот.